Glasschool Leerdam

Glasblazers zijn bij uitstek praktisch geschoold: de enige manier om het te leren is op de werkvloer. In de Glasfabriek Leerdam ontstaat in 1926 het idee het gildewezen in ere te herstellen. Via een bedrijfsschool zou iedere jonge werknemer, naast zijn werk in de fabriek, onderwezen worden in vakken die onmiddellijk zouden bijdragen tot het aanleren van het beroep en verhoging van zijn beschavingspeil. Vanwege de moeilijke economische situatie in de crisisjaren komt die bedrijfsschool niet tot stand.

Maar eind jaren ’30 ziet de glasontwerper en artistiek leider van de Glasfabriek, A.D. Copier dat glasontwerpen met figuratie goed in de markt liggen. Het aanbrengen van dergelijke decoraties vereist echter groot vakmanschap dat niet in Nederland aanwezig was in tegenstelling tot in de andere Europese landen. En dat was weer slecht voor de concurrentiepositie van de Glasfabriek Leerdam.

Hierdoor krijgt Copier het fiat van de directie om toch een Glasschool op te richten. Ondanks de economische problemen en ondanks dat wereldoorlog II al is uitgebroken om Nederland heen. Copier stelt dat er desalniettemin behoefte is aan een opleiding voor jongeren die allen streven naar hetzelfde doel: de creatie van het perfecte glaswerk.

Tijdens de driejarige opleiding worden de leerlingen onderwezen in glasblazen en glasslijpen, maar ook het ontwerpen van glas krijgt aandacht. In 1943 start de opleiding een aparte afdeling, de Decoratiecursus die vier jaar duurt. En juist die cursus zal zorgen voor grote veranderingen in het aanzien van het Nederlandse glas met leerlingen als Floris Meydam, Willem Heesen en Gerard Thomassen. De inspirerende tekendocent Sybren Valkema speelt een cruciale rol in de culturele ontwikkeling van de leerlingen als docent aestetische vormgeving. Naast de lessen kunstgeschiedenis en tekenen neemt hij ze mee naar exposities naar musea in Nederland en Frankrijk. Ook is er aandacht voor theater en andere kunstvormen.

Midden jaren vijftig wordt de opleiding ingelijfd bij de nieuw gestichte Ambachtsschool in Leerdam en houdt De Glasschool als dusdanig op te bestaan.

Aan het naoorlogse Leerdamse en Nederlandse glas heeft De Glasschool een grote impuls gegeven. In het graveer-, schilder- en slijpwerk van de leerlingen zijn de ontwikkelingen in de beeldende kunst goed te volgen. Invloeden van kunstenaars die de leerlingen bewonderden zoals Picasso, Matisse en Chagall zijn duidelijk te zien op de schalen en vazen.